بازتاب زبان هنری نهج البلاغه در ترجمۀ سید جعفر شهیدی (با تاکید بر خطبه، نامه و حکمت اول)

Authors

عباسعلی وفایی

سمیه آقا بابایی

abstract

چکیده    علم معانی، یکی از شاخه های سه­گانه علوم بلاغی به شمار می رود که از دیرباز، سخن گفتن بر مقتضای حال و مقام مخاطب وگوینده، موضوع اصلی این علم بوده است. بحث از معنا، علم معانی را در پیوند با علومی چون معنا شناسی قرار می دهد، اما آنچه عامل تمایز این دو علم می شود، بحث از معنای ثانویه جملات بر اساس مقتضای حال است. اگرچه محور اصلی علم معانی بر این قید استوار است، اما در کتب معانی سنتی، به مباحثی برمی خوریم که نه تنها ارتباطی با معنای ثانویه کلام ندارند، بلکه کاملا ًدر حوزه معنا شناسی و دستورزبان قرار می گیرند. یکی از مباحثی که علمای بلاغی آن را جزء مهم­ترین بحث معانی به شمار آورده اند، بحث فصل و وصل است. ما در این مقاله برآنیم تا این بحث را از دیدگاه معانی ثانویه در علم معانی و دستورزبان بررسی کنیم. در این میان، در ارتباط با این موضوع،به نظریه «متنیت و انسجام» توجه می­کنیم. یافته های پژوهش، بیانگر آن است که بحث فصل و وصل، بالذات مختص دستورزبان است که در دستور زبان از آن با عنوان پیوند و وابستگی (لفظی و معنوی) به تفصیل نام برده اند. در واقع ذکر این بحث در علم معانی که به جنبه لفظی و معنای زبانی کلام ناظر است، معانی ثانویه ندارد. به عبارت دیگر، جابه­جایی این دو پیوند عامل ایجاد اغراض و یا معانی ثانویه نمی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازتاب زبان هنری نهج البلاغه در ترجمۀ سید جعفر شهیدی

   مجموعۀ خطبه ­ها، نامه ­ها و حکمت­های امیرالمؤمنین(ع) که جمع کننده­اش شریف رضی(ره)، به حق نهج­البلاغه­اش نامیده است، بلاغت مجسم و فصاحت محقق است. زیرا به دور از ایجاز مخل و اطناب ممل، معیار تمام عیار زیبایی و الگوی کامل روشنی است به گونه­ای که از دیر زمان تا عصر ما موافقان و مخالفان بر آن صحه گذاشته­اند. در بین عامه از عبدالحمید کاتب تا شیخ محمد عبده و در بین خاصه از سیدرضی تا سید جعفر شهیدی ...

full text

نقد بلاغی ترجمه نهج البلاغه ( دکتر سید جعفر شهیدی) با تأکید بر صور خیال در 100 خطبه اوّل

کتاب نهج البلاغه آینه اندیشه های سیاسی، تربیتی و کارنامه حکومتی امیرمومنان علی (ع) است که شامل بخشی از سخنان، کلمات و نامه های ارزشمند حضرت علی (ع) است که ایشان در مناسبتهای گوناگون بیان داشته اند که دو خصّوصیت ویژه داشتند اوّل: زیبایی و فصاحت و بلاغت بی نظیر آن دوّم : تأثیر شگفت انگیز که هر شنونده ای را تحت تأثیر قرار می دهد. نهج البلاغه چندین بار به فارسی ترجمه شده است و فاضلان بزرگوار شرح هایی...

15 صفحه اول

جلوه های هنری تصاویر تشبیهی در خطبه های نهج البلاغه

تابلوهای زیبای تشبیهی نهج البلاغه، از طرح های ابتکاری، رنگ آمیزی متنوع، وسعت و عمق بینش، مناظر پویا و پرتحرک، دقت و ظرافت، هماهنگی و تناسب شگفت آور، موسیقی سحرانگیز، وحدت و انسجام فوق العاده ای تشکیل شده که از خیالی قوی و عمیق و عاطفه ای جوشان و صادق و اندیشه ای غنی و خلاق سرچشمه گرفته است. از مهم ترین زوایای هنر امام(ع) در استفاده از تشبیه این است که ایشان مفاهیم مهم و اندرزهای انسانی را با اس...

full text

زیبایی شناسی صور خیال و آرایه های ادبی در ترجمه نهج البلاغه (مطالعه موردی: ترجمه سید جعفر شهیدی)

نهج البلاغه، سخنان و کلمات گهربار امام علی(ع)، سرشار از بلاغت و فصاحت می باشد. این کتاب ارزشمند توسط مترجمان توانمند و ادیبی به زبان فارسی ترجمه شده است؛ یکی از این مترجمین، دکتر سید جعفر شهیدی، استاد توانای ادبیات فارسی، است که در ترجمه ی خویش با دقت و هنر خاصی متن عربی را ترجمه نموده و سعی نموده ضمن رعایت و پایبندی به متن با آوردن اصطلاحات و معادل های فارسی خواننده را در درک درست معنی یاری نم...

full text

اصول و موازین شورانگیزی در خطبه جهاد نهج البلاغه

ازجمله خطبه­های بلیغ و فصیح امام علی(ع) در نهج­البلاغه، خطبه­ 28 معروف به خطبه جهاد است. این خطبه تاکنون از ابعاد مختلف مورد بررسی پژوهشگران قرار گرفته ­است. با توجه به اینکه این خطبه با هدفِ واداشتن مردم به جهاد در راه خدا ایراد شده است، یکی از ابعاد مورد توجه در آن، عناصری است که حضرت در راستای ایجاد شور در مردم برای ترغیب آنها به شرکت در جهاد به­کار برده ­است. کیفیت حرکت‌آفرینی و ترغیب مردم ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
علوم ادبی

Publisher: دانشگاه قم

ISSN ‪۲۴۷۶-۴۱۷۵

volume 5

issue 6 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023